Baza w Redzikowie. Po co powstała i jak wyglądała budowa

Baza w Redzikowie, co tam powstało?

Wyposażona w system przeciwrakietowy Aegis Ashore baza w Redzikowie stanowi część amerykańskiej tzw. tarczy antyrakietowej zaprojektowanej przede wszystkim do przeciwdziałania zagrożeniu atakami balistycznymi z Iranu. W skład tarczy wchodzi m.in. analogiczna baza w rumuńskim Deveselu, radar w Turcji i centrum dowodzenia w Niemczech.

Historia tego miejsca i sama budowa bazy to wiele ciekawostek i anegdot i współcześnie pisana historia militarna Europy i Świata. 

Redzikowo na Pomorzu to mała wieś, usłyszał o niej jednak cały świat, a wszystko za sprawą budowanego w okolicy strategicznego punktu obrony NATO. Po kaszubsku wieś nazywana jest Redzëkòwò, jest siedzibą sołectwa, w powiecie Słupskim, województwie Pomorskim. 

Co mówiono o bazie przez lata?

Baza w Redzikowie od lat jest tematem politycznym nie tylko w Polsce. Zapowiadana budowa, później amerykańskie wycofanie się z projektu często jest wskazywane jako porażka rządu Donalda Tuska. 13 listopada jednak ostatecznie i oficjalnie ją otwarto.

W wrześniu 2009 Barack Obama poinformował o zmianie planów i zaniechaniu budowy bazy. Zmieniono jednak koncepcję, ale Amerykanie pozostawili instalację w Redzikowie. W lipcu 2010 roku rząd polski podpisał aneks do umowy i ponownie uruchomiono przygotowania do budowy – ostatecznie 13 maja 2016 zainaugurowano budowę bazy. Budowa miała być pierwotnie zakończona w grudniu 2018, jednak ten termin uległ przesunięciu o 4 lata – oficjalnie z powodu problemów z podwykonawcami i wzrostu kosztów budowy.

Budowa trwała latami, każdy szczegół musiał być dokładnie omówiony ze stroną amerykańską. Amerykanie przedstawiali dokładne wymagania co do jakości wyposażenia, również tego biurowego - dokładny rodzaj i wysokość krzeseł czy blatów biurowych. Teren jest otoczony lasem, na północ od wsi Redzikowo. Prowadzona budowa na terenie wojskowym była oczywiście tajna.

Mieszkańcy do wojska na tym terenie są przyzwyczajeni, do mundurów amerykańskich też. Wojska Amerykańskie w okolicach Słupska zadomowiły się już od dawna. 

Baza w Deveselu osiągnęła sprawność operacyjną już w 2016 r., instalacja w Redzikowie, której budowa rozpoczęła się w 2016 r., zmagała się z wieloma opóźnieniami i zostanie ostatecznie otwarta dopiero sześć lat po pierwotnie planowanym terminie. Pentagon główną winę zrzucił na podwykonawcę odpowiedzialnego za konstrukcję bazy, ale na opóźnienia wpłynęła też m.in. pandemia Covid-19.

W grudniu 2023 r. baza została oficjalnie przekazana US Navy; władze amerykańskie informowały wtedy, że baza musi przejść jeszcze modernizację systemów i sieci komputerowych, po czym będzie "w pełni zintegrowanym i przetestowanym elementem systemu obrony przeciwrakietowej USA", zostanie także włączona w struktury dowodzenia NATO.

Baza w Redzikowie nie jest niczym nowym i unikatowym w skali świata. Największym wyróżnikiem jest fakt, że umieszczono ją na lądzie, a nie na okręcie. 

Oddanie bazy to jeden z ostatnich kroków w ramach realizowanego od lat amerykańskiego programu European Phased Adaptive Approach (EPAA), który stanowi amerykański wkład w zintegrowany system obrony powietrznej i przeciwrakietowej NATO.

Czy Redzikowo to obrona idealna dla Polski i NATO?

Świerczyński, analityk Polityki Insight ds. bezpieczeństwa i spraw międzynarodowych ocenił, że baza to w pewnym stopniu "relikt poprzedniej epoki", gdy USA i sojusznicy byli mocno zaniepokojeni kwestią Iranu i rozwijającego irańskiego programu jądrowego. "Należy sobie uzmysłowić, że decyzję o przekształceniu tego systemu w taki, który ostatecznie powstał, podjął prezydent Barack Obama w 2009 roku - więc 15 lat temu" - zaznaczył.

Jego zdaniem w tej chwili "potrzebujemy chyba jakiejś redefinicji, czym ma być Redzikowo czy bliźniacza baza w Rumunii, jaka ma być jej rola nie tylko w systemie amerykańskim, jak również natowskim". "Dzisiaj nie mam oczywistej odpowiedzi, jaką by ona miała pełnić rolę, jeśli przyjmiemy, że zagrożenie ze strony Iranu dla Europy Zachodniej czy USA jest dzisiaj oceniane może nie jako nieistniejące, ale marginalne" - podkreślił Świerczyński.

Tarcza antyrakietowa w Redzikowie - zdjęcia z otwarcia

Baza została zaprojektowana pod kątem zagrożenia z Iranu - a nie Rosji. To ma swoje konsekwencje - dlatego baza z radarem jest w Turcji, dlatego jedna z baz jest w Rumunii, a druga w Polsce. Trzeba zadać pytanie - mam nadzieję, że polskie władze zadają takie pytanie partnerom z USA i otrzymują odpowiedzi - jak się ma taka lokalizacja i zdolności rozmieszczone w tych bazach do zagrożenia z Rosji

- powiedział analityk.

Świerczyński nawiązał do słów szefa MON, który zapowiedział rozmowy z NATO i USA nt. "rozszerzenia działania tarczy antyrakietowej". Jako ocenił, wskazuje to na intencję Warszawy do nawiązanie ewentualnych negocjacji dot

Baza w Redzikowie, a Rosja

Otwarcie amerykańskiej bazy obrony przeciwrakietowej w polskim Redzikowie to próba powstrzymywania potencjału militarnego Rosji – oświadczył w środę rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow. Rosja zastosuje środki odwetowe w celu „zagwarantowania parytetu”.

Jest to przesunięcie amerykańskiej infrastruktury wojskowej na terytorium Europy w stronę naszych granic. To nic innego jak próba powstrzymywania naszego potencjału wojskowego i oczywiście prowadzi to do zastosowania odpowiednich działań w celu zapewnienia parytetu” – powiedział Pieskow, cytowany w środę przez agencję Interfax.

Baza w Redzikowie - o co chodzi w żartach?

Amerykański prezydent wycofał się i zmienił plany dotyczące instalacji w Redzikowie. Podpisano nową umowe i ostatecznie oficjalne otwarcie odbyło się 13 listopada 2024 roku. Internet zalało wiele memów związanych z bazą w Redzikowie. Pokazana jest w nich baza w Redzikowie, która 13 listopada jest oficjalnie otwierana przez międzynarodową reprezentację, a obok zdjęcie pola - to ma być Centralny Port Komunikacyjny - nieistniejąca jeszcze flagowa inwestycja rządu Morawieckiego. "Po lewej zaorana przez Tuska baza antyrakietowa w Redzikowie. Po prawej zbudowany przez Morawieckiego i PiS CPK" - mówi napis pod zdjęciem. To oczywiście żart wskazujący, że ostatecznie baza amerykańska w Redzikowie powstała, tymczasem wciąż trwają rozmowy związane z budową CPK.