Ofiary hitlerowskiego terroru upamiętnione
W Gdańsku oddano hołd ofiarom zbrodni popełnionej w latach 1941–1944 w Ponarach pod Wilnem – miejscu jednej z największych tragedii na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej podczas niemieckiej okupacji. Uroczystość odbyła się w sobotę przy Pomniku Ofiar Zbrodni Ponarskiej na Cmentarzu Łostowickim.
Kwiaty pod monumentem złożyli m.in. wiceprezydent Gdańska Emilia Lodzińska, prezes Stowarzyszenia Rodzina Ponarska Maria Wieloch, dyrektor gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej dr Marek Szymaniak oraz delegaci organizacji społecznych, w tym Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku.
Chwile refleksji
Podczas przemówienia dr Marek Szymaniak zaznaczył: - Chcemy dzisiaj wspólnie, jako przedstawiciele wspólnoty pamięci, nie tylko wspomnieć, ale też przywołać w naszych sercach wszystkich tych, których Niemcy wraz z ich litewskimi kolaborantami w sposób bestialski, bezprzykładny, mordowali w latach 1941-1944 w podwileńskich Ponarach.
Podkreślił również, że zbrodnia ta ma szczególny wymiar: - Identyczny z tą, również o charakterze ludobójczym, którą Sowieci wykonywali w Katyniu i w innych miejscach kaźni. Identyczny z tą, którą ukraińscy nacjonaliści wykonywali na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Identyczny z tą, którą Niemcy wykonywali w ramach zbrodni pomorskiej 1939 roku. Wszystkie te zbrodnie mają charakter wyjątkowego bestialstwa i to, co jest szczególnie bolesne dla nas współczesnych, mają również charakter zbrodni nieukaranych. Takich, których pamięć chcemy dzisiaj przywoływać dla współczesnego pokolenia Polaków i dla przyszłych pokoleń.
Upamiętnienie
Na granitowej płycie pomnika umieszczono napis: „Pamięci tysięcy Polaków, młodzieży ze Związku Wolnych Polaków, inteligencji wileńskiej, żołnierzy ZWZ-AK, duchowieństwa, zamordowanych w latach 1941–1944 w Ponarach koło Wilna. Wykonawcą egzekucji był Ochotniczy Oddział Specjalny +Strzelcy Ponarscy+ złożony z Litwinów w służbie Niemieckiej Policji Bezpieczeństwa. W hołdzie naszym bohaterom znanym i nieznanym, którzy oddali życie za wolność Ziemi Ojczystej. Gloria Victis.”
Straszliwa zbrodnia na obywatelach II Rzeczypospolitej
W latach 1941–1944 w Ponarach Niemcy, wspólnie z litewskimi formacjami pomocniczymi, zamordowali około 100 tysięcy obywateli II Rzeczypospolitej. Większość z nich – około 70 tysięcy – stanowili polscy Żydzi. Ofiarami byli także blisko 20 tysięcy Polaków, w tym przedstawiciele inteligencji, jak profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, a także osoby innych narodowości, m.in. Rosjanie i Romowie.
Ustalenie dokładnej liczby zamordowanych pozostaje trudne – pod koniec wojny Niemcy starali się zatrzeć ślady zbrodni, ekshumując i paląc ciała ofiar z masowych grobów.
Polecany artykuł:
