Budowa elektrowni jądrowej w Polsce. Tak zmieni się okolica w 12 miesięcy

Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce, co wiadomo?

W 2024 roku spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) rozpoczęły zaawansowane badania geologiczne na terenie o powierzchni 40 ha. Ich wyniki będą kluczowe dla procesu projektowania elektrowni, pozwolą na dobranie odpowiednich rozwiązań technologicznych i inżynieryjnych. Wstępne analizy potwierdziły, że warunki gruntowe umożliwiają bezpieczną budowę.

Ponadto PEJ przeprowadziły badania związane z infrastrukturą wodno-kanalizacyjną oraz zapewnieniem dostępu do energii elektrycznej dla placu budowy. Zaczęto monitorować jakość powietrza oraz badania pod kątem ewentualnych niewybuchów na obszarze 300 ha. W styczniu 2025 roku PEJ wykonały badania gleb, określając poziom zanieczyszczeń przed rozpoczęciem robót ziemnych.

Miniony rok był bardzo ważnym okresem dla projektu elektrowni jądrowej na Pomorzu – był to czas intensywnej, rzadziej spektakularnej, a częściej mrówczej pracy na wielu odcinkach realizacji inwestycji, której efekty przekładają się na aktualny postęp prac. W najbliższych miesiącach przed nami szereg zadań, które wytyczą ramy całego procesu inwestycyjnego na kolejne lata – mówi prezes zarządu PEJ Leszek Juchniewicz.

Monitoring "stanu zero" terenu pod elektrownię jądrową w gm. Choczewo

W styczniu 2025 r. natomiast PEJ przeprowadziły badania gleb w celu określenia poziomów zanieczyszczeń przed rozpoczęciem prac przygotowawczych (tzw. Monitoring „stanu zero”). PEJ przygotowały się również do kampanii monitoringu stanu gleb, który zacznie się z pracami przygotowawczymi. Realizowano też prace konserwacyjne istniejącej sieci melioracyjnej.

Zgodnie z zapowiedziami wykonano też niektóre działania minimalizujące oddziaływanie na środowisko w rejonie lokalizacji elektrowni jądrowej. By rozpocząć prace przygotowawcze wykonano:

• montaż budek dla ptaków,
• skrzynek dla nietoperzy
• przeniesienie gatunków chronionych roślin.

Planowane inwestycja dla gminy Choczewo 2025

W tym roku spółka PEJ planuje wyremontować lub zmodernizować w gminie Choczewo m.in. wydzierżawioną od Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku, prowadzącą do miejscowości Gajówka, drogę pożarową nr 7. W planach jest również remont i przebudowa dróg prowadzących ze Słajszewa nad morze (wraz z obiektami mostowymi). Prace te mają ruszyć na przełomie pierwszego i drugiego kwartału.

Kiedy rozpocznie się budowa elektrowni jądrowej w gminie Choczewo?

W 2025 roku, zgodnie z założeniami, mają rozpocząć się prace przygotowawcze. Spółka planuje m.in.:

• zabezpieczenie terenu przyszłej budowy
• prace geodezyjne.

Jednym z niezbędnych działań w miejscu przyszłej elektrowni będzie też usunięcie roślinności. Wszystkie prace będą realizowane zgodnie z warunkami określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla elektrowni jądrowej. Kontynuowane będą badania geologiczne na lądzie, a w dalszej perspektywie także na morzu, w rejonie układu chłodzenia elektrowni.

PEJ będą jednocześnie kontynuować prace nad dokumentacją na potrzeby kolejnych pozwoleń i zezwoleń administracyjnych, w tym zezwolenia na budowę, które wydaje Prezes Państwowej Agencji Atomistyki. Właściwa budowa, a więc wylanie pierwszego betonu jądrowego, ma się rozpocząć w 2028 roku. 

Finansowanie budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Spółka prowadzi także rozmowy dotyczące kolejnych etapów współpracy z konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Najpierw w sprawie zawarcia tzw. umowy EDA (Engineering Development Agreement), która umożliwi zachowanie ciągłości prac nad projektem i realizowanie już teraz części zadań pierwotnie planowanych na późniejsze terminy. PEJ równolegle toczy rozmowy z konsorcjum o kształcie umowy na realizację inwestycji (tzw. umowa EPC – Engineering Procurement Construction).

Toczą się też rozmowy na temat pozyskiwania finansowania dla inwestycji. Na podstawie otrzymanych do tej pory listów intencyjnych, m.in. od instytucji amerykańskich, kanadyjskich i francuskich, Polskie Elektrownie Jądrowe zgromadziły deklaracje zaangażowania finansowego na łączną równowartość ponad 95 miliardów złotych. Z kolei Rząd RP zabezpieczył na budowę pierwszej polskiej elektrowni jądrowej 60 miliardów złotych. W dniu 20 lutego 2025 roku 430 głosami „za” i jednym przeciw, przy braku głosów wstrzymujących się – Sejm RP przyjął ustawę umożliwiającą dokapitalizowanie PEJ w latach 2025-2030.

Terminy. Pierwszy prąd z elektrowni jądrowej w Polsce

Obecna wersja Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) z 2020 r. zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW, z należącą w 100 proc. do Skarbu Państwa spółką Polskie Elektrownie Jądrowe jako inwestorem i operatorem. Jako partnera dla pierwszej elektrowni poprzedni rząd wskazał konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Ma ona powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.

Rząd zakłada, że 30 proc. kosztów budowy zostanie pokryte ze środków własnych inwestora, na które złoży się przewidziane przez ustawę dokapitalizowanie, a 70 proc. - długiem, zaciągniętym w instytucjach finansowych.

Zgodnie z ostatnimi deklaracjami Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, wylanie tzw. pierwszego betonu jądrowego pod pierwszy reaktor ma nastąpić w 2028 r. Początek komercyjnej eksploatacji pierwszego bloku planuje się na 2036 r.

GALERIA: Wizualizacje kolei w gminie Choczewo. PKP do elektrowni