Dlaczego kaszubski jest uznawany za język?
Język kaszubski wywodzi się od wymarłego już języka pomorskiego, którym posługiwała się ludność słowiańska na terenie dzisiejszego Pomorza. Przez wieki kaszubski rozwijał się równolegle do języka polskiego.
Pierwsze zdanie zapisane w języku kaszubskim pochodzi z 1304 roku (pierwsze polskie zdanie z 1270). Co ciekawe, nie możemy go tu przytoczyć, bo zawiera... wulgaryzmy. Najstarsze dzieła spisane po kaszubsku powstały natomiast w 1402 roku. Ważne zabytki literatury kaszubskiej to luterańskie katechizmy z roku 1586 autorstwa Szymona Krofeya i z 1643 autorstwa Michała Brüggemana.
Fakt, że język kaszubski nigdy tak naprawdę nie był powszechnie uważany za dialekt języka polskiego, bardzo pomógł Kaszubom w oficjalnej akceptacji ich mowy przez prawo polskie.
Status kaszubszczyzny określa ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych, ale już dużo wcześniej język kaszubski był uznawany na arenie międzynarodowej i posiadał trzyliterowy kod CSB.
Kaszubski był wymieniany wśród języków słowiańskich w zasadzie od samego początku badań nad językami. Już w 1603 roku niemiecki językoznawca Hieronymus Megiser umieścił język kaszubski na sporządzonej przez siebie liście języków.
Kaszubszczyzną przez wieki interesowali się również polscy badacze, których pociągał fakt, iż w języku kaszubskim zachowało się tak wiele słów niezmienionych od czasów prasłowiańskich.
Mowa Kaszubów i Słowieńców nie jest bynajmniej narzeczem polskim, ale odrębnym językiem słowiańskim (…). Nie nazywają się też Kaszubi nigdy Polakami, chyba pod wpływem czynników politycznych, ani mowy swojej polską, ale zawsze tylko kaszubską
- stwierdził w w 1893 roku pochodzący z Liszek w Małopolsce, a wykształcony we Lwowie na dzisiejszej Ukrainie, wybitny polski językoznawca Stefan Ramułt we wstępie do "Słownika języka pomorskiego czyli kaszubskiego".
Kaszubski to prawdziwy język-muzeum. Nie dość, że zbudowany jest na szkielecie nieistniejącego już języka pomorskiego, to zawiera w sobie także wiele zapożyczeń z innych nieużywanych dziś języków i dialektów, jak np. staropolszczyzna, niemiecki dialekt pommerisch, czy język pruski. W mowie Kaszubów znajdziemy także słowa pożyczone od Skandynawów lub Holendrów!
Czy dogadałbyś się z kaszubskim native speakerem? Spróbuj rozwiązać quiz!
Znani Kaszubi [GALERIA]
