Zabytki Gdańska. Brama wyżynna
Brama Wyżynna (niem. Hohes Tor, kaszb. Wësokô Bróma) dzisiaj znajduje się przy głównej trasie samochodowej (ulice Okopowa i Wały Jagiellońskie). Aż trudno uwierzyć, że kiedyś, żeby przez nią przejść, trzeba było wejść na most zawieszony nad fosą.
Portal był bowiem oryginalnie częścią szesnastowiecznych fortyfikacji, pomiędzy Bastionem św. Elżbiety i Bastionem Karowym.
Brama Wyżynna była wówczas bramą wjazdową do Gdańska i otwierała trakt Drogi Królewskiej.
Brama Wyżynna w Gdańsku, Piękny przykład architektury renesansowej
Autorem Bramy Wyżynnej w Gdańsku był Willem van den Blocke - flamandzki architekt i rzeźbiarz. Brama przypomina podobne portale z rodzinnych stron artysty. Podobne bramy znajdziemy na przykład w Antwerpii w Belgii. Na zabytku widać jednak również wzory włoskie.
Na zachodniej elewacji bramy można dostrzec herby Królestwa Polskiego, Gdańska i Prus Królewskich, a na zachodniej herb Cesarstwa Niemieckiego.
Co oznaczają łacińskie napisy na Bramie Wyżynnej w Gdańsku?
Na portalu można również dostrzec pozłacane łacińskie sentencje. Wyjaśniamy, co oznaczają:
- Sapientissime fiunt quae pro Republica fiunt – „Najmądrzej dzieje się wszystko, co się dzieje dla Rzeczypospolitej”.
- Iustitia et Pietas duo sunt Regnorum omnium Fundamenta – „Sprawiedliwość i pobożność to dwie podstawy wszystkich królestw”, lub też jeśli wziąć pod uwagę tylko dolną linię – Rum omnium Fundamenta – „Rum podstawą wszystkiego" - to żart w stylu humoru charakterystycznego dla gdańszczan z tamtego okresu.
- Civitatib.(us) haec optanda bona maxime Pax Libertas et Concordia – „Dobra najbardziej dla państw pożądane to pokój, wolność, zgoda”.
Dawny Gdańsk ożywiony przez sztuczną inteligencję
Na stronie FB można zobaczyć zdjęcie Bramy Wyżynnej z czasów, gdy jeszcze prowadził do niej most. Fotografia została "ożywiona" przez AI.
Od XIX wieku w Kanadzie żyją Kaszubi. Tak wygląd ich miejscowość [GALERIA]
