Jeszcze w czerwcu opisywaliśmy walkę najbliższych pani Ireny o wpis do Księgi Rekordów Guinnessa. Pani Irena Nadolna-Szatyłowska jest pierwszą kobietą sędzią żużlowym na świecie i... mało osób o tym wiedziało. Gdańszczanka zadebiutowała na torze dokładnie sześćdziesiąt lat temu. I choć to co osiągnęła robi naprawdę spore wrażenie, to na drodze do zapisania się w historii stały przez długi czas… finanse.
Mural na podstawie zdjęcia
Wykonawcą muralu jest gdański artysta o pseudonimie Tuse, czyli Piotr Jaworski, grafik wywodzący się ze środowiska hip-hopowego. Wcześniej w Gdańsku stworzył murale m.in. aktorki Anny Przybylskiej oraz piosenkarzy: Zbigniewa Wodeckiego i Andrzeja Zauchy.
Tuse powiedział nam, że zdążył poznać panią Irenę przed jej śmiercią.
- Udało mi się z nią porozmawiać. Razem wybieraliśmy zdjęcie, z którego ją namalowałem - przyznaje artysta. - Wiedziała, że ten mural powstanie. Była jednak schorowana. Niestety, nie doczekała jego odsłonięcia.
Irena Nadolna-Szatyłowska zmarła 26 czerwca 2024. Mural udało się zrealizować dzięki Gdańskiej Fundacji Przedsiębiorczości (Inkubator Przedsiębiorczości Starter) oraz środkom Miasta Gdańsk.
Zadebiutowała na torze dokładnie sześćdziesiąt lat temu
Urodziła się 25 stycznia 1932 roku w okolicach Kościerzyny. Jej największą pasją było latanie. Chciała studiować w Oficerskiej Szkole Lotniczej Wojska Polskiego w Dęblinie, ale nie wyrazili na to zgody jej rodzice. Ukończyła zatem studia pedagogiczne. Początkowo pracowała jako nauczycielka w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Kościerzynie, a następnie w gdańskiej Dyrekcji Okręgowej Szkolenia Zawodowego.
Nie zaprzestała jednak rozwijać swych pasji. Swój pierwszy lot szybowcem odbyła w 1956 roku. Później jeździła na pokazy lotnicze i skakała na spadochronie. W 1958 roku, z okazji pierwszomajowych uroczystości, przeleciała szybowcem nad tłumem zebranym w okolicach Błędnika w Gdańsku (niedaleko Dworca Głównego). Awaryjnie lądowała na placu budowy pomiędzy ulicą Rajską a Gnilną, przy dawnym Hotelu Monopol. Linie elektryczne, które oplotły szybowiec, zamortyzowały upadek. Jedyną szkodą było, jak się okazało w szpitalu… niewielkie osmalenie włosów w wyniku spięcia elektrycznego.
W 1955 roku zaczęła uprawiać sport motocyklowy i razem z trzydziestoma innymi zawodniczkami brała udział w ogólnopolskich rajdach kobiet. W 1964 roku zdobyła, jako pierwsza kobieta na świecie, licencję sędziego żużlowego. Jej debiut przypadł na 6 września 1964, sędziowała wówczas mecz Stali Toruń z Tramwajarzem Łódź. Była doskonałą sędzią, choć początkowo podważano jej kompetencje: uważano, że nie jest w stanie dobrze ocenić tak męskiego sportu. W 1977 roku ukończyła seminarium dla arbitrów wyścigów międzynarodowych. Pomimo trudności, jaką była przede wszystkim jej płeć Irena Nadolna-Szatyłowska łącznie sędziowała 224 imprezy, w tym 32 międzynarodowe. Karierę zakończyła 25 października 1987 roku podczas Turnieju o Łańcuch Herbowy w Ostrowie Wielkopolskim. Dwanaście tysięcy widzów miało jej wówczas odśpiewać „sto lat”.
Do 1990 roku Irena Nadolna-Szatyłowska pełniła funkcję komisarza sportowego Głównej Komisji Sportu Żużlowego i szkoliła przyszłych sędziów, a do 1999 roku pełniła funkcję wizytatora szkół zawodowych w pomorskim kuratorium. Dzięki swojej pasji udało jej się zwiedzić praktycznie cały świat. Przez całe życie trzymała się dewizy: „nie prześpij czasu, on tak szybko ucieka”. Do śmierci mieszkałą w Gdańsku, blisko stadionu żużlowego.
