Odgadniesz, co znaczą te słowa? Świąteczny quiz z języka kaszubskiego

Kim są Kaszubi?

Kaszubi to pomorska grupa autochtoniczna, co oznacza, że są oni rdzennymi mieszkańcami Pomorza. Część Kaszubów, choć dziś raczej niewielka, wciąż posługuje się językiem kaszubskim, który jest jedynym uznawanym w Polsce językiem regionalnym. Kaszubskie korzenie ma ok. 500 tys. mieszkańców Pomorza, a ok. 200 tys. identyfikuje się z narodowością kaszubską (najczęściej jednocześnie z narodowością polską).

Kaszubi w swojej historii dwukrotnie tworzyli niepodległe państwa. Czyli to rękoma dwóch dynastii - Gryfitów i Sobiesławiców. Na początku żywioł kaszubski sięgał aż po Szczecin, z którym związana jest pierwsza historyczna wzmianka o Kaszubach, ale obecnie przedstawiciele tej mniejszości mieszkają przede wszystkim na Pomorzu Gdańskim.

Język kaszubski, to jedyny język regionalny uznawany w Polsce

Kaszubszczyzna wywodzi się od wymarłego już języka pomorskiego, którym posługiwała się ludność słowiańska na terenie całego dzisiejszego Pomorza. Przez wieki kaszubski rozwijał się równolegle do języka polskiego.

Pierwsze zdanie zapisane w języku kaszubskim pochodzi z 1304 roku (pierwsze polskie zdanie z 1270). Nie możemy go jednak przytoczyć, bo zawiera... wulgaryzmy. Pierwsze dzieła spisane po kaszubsku powstały już w 1402 roku. Najstarsze zabytki literatury kaszubskiej to luterańskie katechizmy z roku 1586 autorstwa Szymona Krofeya i z 1643 autorstwa Michała Brüggemana.

Język kaszubski nigdy nie był powszechnie uważany za dialekt języka polskiego, co bardzo pomogło Kaszubom w oficjalnej akceptacji ich mowy przez prawo polskie. Dzisiaj jest to jedyny uznawany przez RP język regionalny.

Status języka kaszubskiego określa ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych, ale już dużo wcześniej język kaszubski był uznawany na arenie międzynarodowej i posiadał trzyliterowy kod CSB.

Kaszubszczyzna była wymieniana wśród języków słowiańskich od początku badań nad językami. Już w 1603 roku niemiecki językoznawca Hieronymus Megiser umieścił język kaszubski na sporządzonej przez siebie liście języków.

Choć kiedyś Kaszubi byli silnie polonizowani, to dziś mogą m.in. zdawać kaszubską maturę, czy ustawiać dwujęzyczne tablice na rogatkach swoich miejscowości. Język kaszubski jest również nauczany w szkołach. W ostatnich latach mamy także do czynienia z renesansem kaszubskiej literatury.

Świąteczny quiz z języka kaszubskiego

Z okazji okresu świątecznego, w który właśnie wchodzimy, przygotowaliśmy dla Was quiz z języka kaszubskiego, w którym występują słówka związane z Bożym Narodzeniem.

Jeśli chcielibyście spróbować swoich sił w trudniejszym quizie, to taki również jest dostępny na stronie Eska Trójmiasto:

• Wiesz, co oznacza po kaszubsku "sklep"? Sprawdź w quizie

Tymczasem w przerwie od świątecznego zamieszania zapraszamy Was do zmierzenia się z prostszym i przygotowanym bardziej "na luzie" testem:

Gwiżdże, czyli kaszubscy kolędnicy. To tradycja sięgająca czasów pogańskich [GALERIA]