Gdańsk zmienia się w Gduńsk! Zaczynają się IV Gdańskie Dni Kaszubskie. O co chodzi?

Rozpoczynają się Gdańskie Dni Kaszubskie

Co roku w czerwcu Gdańsk oddaje symbolicznie władzę Kaszubom, goszcząc szereg wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych, które promują kaszubski język, tradycje, kuchnię i muzykę. Tegoroczne Gdańskie Dni Kaszubskie potrwają od 16 do 26 czerwca.

Inauguracja kaszubskiego święta nastąpi w poniedziałek, 16 czerwca, o godzinie 11:00. Kulminacyjnym momentem będzie podniesienie kaszubskiej flagi na Górze Gradowej oraz odśpiewanie hymnu Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, głównego organizatora wydarzenia.

Fishmart i parada kaszubskich żaglówek

Do najbardziej widowiskowych punktów obchodów należą otwarcie "Fishmarktu", parada tradycyjnych kaszubskich łodzi żaglowych (Pomeranek) na Motławie oraz uroczysty przemarsz do Dworu Artusa, gdzie przedstawiciele Kaszubów odbiorą klucze do miasta od władz Gdańska. Ulice Grunwaldzka i Aleja Zwycięstwa zostaną udekorowane kaszubskimi flagami, które pozostaną tam do zakończenia obchodów 26 czerwca.

Kaszubska flaga, z czarno-żółtymi barwami, nawiązuje do historycznego godła Kaszubów – czarnego gryfa w koronie na złotym tle. Czerń symbolizuje rozwagę, męstwo i pokorę narodu kaszubskiego, a złoto – godność, szacunek i chwałę.

Program Gdańskich Dni Kaszubskich:

PROGRAM 4. GDAŃSKICH DNI KASZUBSKICH

• Uroczyste wciągnięcie kaszubskiej flagi na maszt Góry Gradowej:

16 czerwca, Hevelianum, godz. 11:00, ul. Gradowa 6

• „Kaszubska tabaka” - warsztat z Romanem Drzeżdżonem:

16 czerwca, Pułapka, godz. 18:00, ul. Straganiarska 20-23

• Warsztaty śpiewu ludowego z Joanną Gostkowską:

16-18 czerwca, Technikum Łączności, godz. 17:30-20:30, Podwale Staromiejskie 51/52

• Jubileusz 10-lecia Etnofilologii Kaszubskiej:

18 czerwca, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, Wita Stwosza 55, godz. 11:30

• Debata „Jak uczyć o Kaszubach?”:

18 czerwca, Księgarnia Uniwersytecka, Wydział Nauk Społecznych UG, Jana Bażyńskiego 4, godz. 15:00

• Kaszubska potańcówka z muzyką na żywo:

18 czerwca, Pułapka, godz. 20:30, ul. Straganiarska 20-23

• Jarmark Kaszubski:

19-22 czerwca, Skwer Macieja Kosycarza, godz. 12:00-20:00, ul. Podwale Staromiejskie / Targ Rybny

• Kaszëbë Fest:

19-22 czerwca, Skwer Macieja Kosycarza, godz. 12:00-20:00, ul. Podwale Staromiejskie / Targ Rybny

• Fischmarkt w Gdańsku:

21 czerwca, Przypłynięcie i przemarsz rybaków do Dworu Artusa, Targ Rybny, godz. 13:00

• Projekcja kaszubskiej komedii pt. „Drëszk”:

20 czerwca, W Starym Kadrze - Kawiarnia Filmowa, godz. 19:00, ul. Lawendowa 2/3

• Spacer z przewodnikiem śladami baśni Jerzego Sampa:

22 czerwca, przed Muzeum Bursztynu, godz. 14:00, ul. Wielkie Młyny 16

• Spektakl pt. „Kwasné gùrczi” Teatru Kaszëbskô Bina:

23 czerwca, Teatr Wybrzeże - scena Stara Apteka, godz. 19:00, ul. Teatralna 4

• Wieczór z kaszubskimi planszówkami

24 czerwca, Pułapka, godz. 18:00, ul. Straganiarska 20-23

• Nauka gry w Kaszubską Baśkę z Bożeną Ugowską:

25 czerwca, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, godz. 17:30-19:30, ul. Straganiarska 20-23

• Zakùrzoné òdjimczi - pokaz archiwalnych kaszubskich zdjęć związanych z muzyką tradycyjną:

26 czerwca, Dom Uphagena, Muzeum Gdańska, godz. 18:00, ul. Długa 12

Gdańsk - historyczna stolica Kaszub

To nie przypadek, że takie święto odbywa się właśnie w tym mieście. Na wjazdach do Gdańska kierowców witają żółte tablice informujące o wjeździe do historycznej stolicy Kaszub. Mimo że znaki te stoją od kilku lat, wciąż budzą dyskusje. Geograficznie Gdańsk leży na Kaszubach, gdyż większość miasta to Pojezierze Kaszubskie i Pobrzeże Kaszubskie, a częściowo także na Żuławach Wiślanych. Współcześnie jednak miasto zamieszkują głównie potomkowie osób, które osiedliły się tu po II wojnie światowej.

U zarania dziejów Gdańsk był miastem etnicznie kaszubskim. Zmieniło się to po rzezi rdzennych mieszkańców w 1308 roku. Prawa miejskie nadał Gdańskowi kaszubski książę Świętopełk II Wielki, który uczynił go stolicą swojego niezależnego państwa. Świętopełk II Wielki (kaszub. Swiãtopôłk II Wiôldżi) pochodził z dynastii Sobiesławiców, jednej z dwóch potężnych kaszubskich dynastii, które władały Pomorzem. Sobiesławice, według jednej z teorii, mieli być potomkami Gryfitów, potężniejszego rodu panującego na terenach dzisiejszego Pomorza Zachodniego, wypędzonych na wschód.

Ich państwo, obejmujące Pomorze Gdańskie, było mniejsze i zależne od Polski i Niemiec, ale to właśnie tutaj Kaszubi przetrwali do dziś. Świętopełk II Wielki, postać zasłużona dla Kaszub i Gdańska, jest jednocześnie kontrowersyjny w polskiej historiografii, która przypisuje mu odpowiedzialność za zamach na Leszka Białego w 1227 roku, co umożliwiło uniezależnienie się jego państwa.

Jako władca niezależnego państwa, Świętopełk II Wielki rozpoczął reformę systemu politycznego na Pomorzu Gdańskim, tworząc własną administrację terytorialną i wprowadzając urzędy wojewody, podkomorzego i skarbnika.

Gdańsk stał się stolicą księstwa, a Świętopełk nadał mu prawa miejskie. Historycy spierają się o dokładną datę lokacji Gdańska, sytuując ją między latami 20. a 60. XIII wieku. Najpóźniejsza możliwa data to rok 1263, kiedy to Lubeka przysłała zaktualizowany kodeks swojego prawa "ze względu na cześć, szacunek i prośbę prześwietnego J. Pana Świętopełka, księcia Pomorzan, jak również dla czci i prośby mieszczan miasta Gdańska".

Świętopełk II Wielki zmarł 11 stycznia 1266 roku w Gdańsku i został pochowany w kościele cystersów w Oliwie. W Gdańsku znajdują się dwa pomniki upamiętniające władcę: w Parku Oliwskim i przy ulicy Szerokiej. Imię kaszubskiego księcia nosi także jedna z gdańskich ulic. Jest on również wspominany w pieśni "Smierc Swiãtopôłka" Jana Trepczyka oraz w kaszubskim hymnie "Zemia Rodnô", gdzie wspomina się "Sambora miecz i Świętopełka bitwy", które zachowały ojczyznę.

Postacie historyczne, politycy i celebryci. Oto znani Kaszubi [GALERIA]