Indeks Zdrowych Miast 2024. Które miasta Polski znalazły się w czołówce?
Indeks Zdrowych Miast to długofalowy projekt mający na celu analizę warunków życia w 66 miastach na prawach powiatu.
Głównym celem inicjatywy jest zobrazowanie podejścia polskich miast do kwestii związanych ze zdrowiem społeczeństwa. Publikacja to zbiór informacji o inwestycjach i działaniach, jakie samorządy wdrażają, tworząc zrównoważoną przestrzeń miejską. Miasta zostały ocenione w ośmiu kategoriach: zdrowie, ludność i pokolenia, usługi komunalne i społeczne, edukacja, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura i przestrzeń.
“Tworząc Indeks Zdrowych Miast zadaliśmy sobie wiele pytań: co oznacza termin zdrowe miasto, jakie są główne obszary, w których miasta mogą i podejmują działania, aby poprawić jakość życia, a zarazem zdrowie mieszkańców. Patrzyliśmy zarówno na praktyki polskich, jak i zagranicznych miast, oczywiście uwzględniając specyfikę naszych samorządów. Skupiliśmy się na miastach na prawach powiatu, aby móc porównać jednostki samorządu terytorialnego, które mają podobne zadania i funkcje.”
- zaznacza Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, Prorektorka ds. nauki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
W szczególności za punkt wyjścia do wyboru obszarów i mierników ujętych w Indeksie Zdrowych Miast przyjęto wytyczne WHO, które wskazuje, że przyjęte mierniki powinny:
- identyfikować kierunek, w którym można poprawić stan zdrowia ludności,
- identyfikować problemy zdrowotne w mieście,
- identyfikować czynniki wpływające na zdrowie w mieście,
- działać jako bodziec do wprowadzania zdrowych zmian w mieście,
- wyznaczać cele związane ze zdrowiem,
- informować opinię publiczną, polityków i profesjonalistów na tematy związane ze zdrowiem
- w przystępny sposób,
- brać pod uwagę opinię lokalnej społeczności na temat problemów zdrowotnych w mieście.
Indeks Zdrowych Miast obejmuje wszystkie miasta na prawach powiatu w Polsce, to znaczy 66 miast. Jak zaznaczono we wstępie, wybór ten wynika z porównywalnych funkcji, jakie miasta te pełnią dla swoich mieszkańców w obszarach objętych monitorowaniem. W ramach prac nad indeksem wybrane zostały wskaźniki w ośmiu obszarach:
- zdrowia,
- ludności,
- usług komunalnych i społecznych,
- edukacji,
- mieszkalnictwa,
- środowiska,
- infrastruktury,
- przestrzeni.
W tym roku po raz pierwszy duże miasta podzielono na dwie grupy: powyżej 300 tys. mieszkańców oraz poniżej 300 tys. mieszkańców. W tej pierwszej grupie, po uwzględnieniu wszystkich obszarów, najlepszy wynik uzyskał Poznań (74,9 punktów na 100 możliwych), na drugim miejscu jest Warszawa (60,8 pkt na 100), a na trzecim – Gdańsk (55,5 pkt na 100).
To miejsce nad morzem jest najzdrowsze w Polsce! Ranking zdominowały nadbałtyckie kurorty
W przypadku miast poniżej 300 tys. mieszkańców najwyższy wynik osiągnął Sopot, na drugim miejscu – Gdynia, a na kolejnym Rzeszów. Wysoki wynik (wartość indeksu powyżej 60 punktów) odnotowany jest również w Białymstoku.