- MEN proponuje zaostrzenie przepisów dotyczących nieusprawiedliwionych nieobecności, czyli wagarów, oraz wprowadzenie ogólnopolskiego katalogu praw i obowiązków uczniowskich.
- Nowe zasady przewidują, że uczeń może zostać niesklasyfikowany z przedmiotów przy przekroczeniu 25% nieusprawiedliwionych nieobecności w ciągu roku szkolnego.
- Dodatkowo, projekt zakłada powołanie rzeczników praw uczniowskich na różnych szczeblach, aby zwiększyć ochronę praw uczniów.
Katalog praw i obowiązków uczniowskich
Jedną z kluczowych zmian proponowanych przez MEN jest wprowadzenie do ustawy otwartego katalogu praw uczniowskich oraz zamkniętego katalogu obowiązków. Jak podkreśla resort edukacji, obecnie prawa i obowiązki uczniów są rozproszone w statutach szkół i częściowo w Prawie oświatowym. Ujednolicenie tych regulacji ma na celu zapewnienie ogólnopolskiego standardu w tym obszarze.
Ponadto, projekt przewiduje wprowadzenie katalogu kar dla uczniów oraz procedur ich wymierzania. Ma to na celu zwiększenie transparentności i sprawiedliwości w systemie karania uczniów za przewinienia.
Surowsze zasady dotyczące wagarów
Najbardziej istotną zmianą, z punktu widzenia wielu uczniów i rodziców, jest zaostrzenie zasad dotyczących nieusprawiedliwionych nieobecności, czyli wagarów. Projekt zakłada, że niespełnianiem obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki będzie:
- Nieusprawiedliwiona nieobecność na co najmniej 50 proc. dni zajęć w jednym miesiącu,
- Nieusprawiedliwiona nieobecność na co najmniej 25 proc. dni zajęć w całym roku szkolnym.
MEN argumentuje, że obecny próg 50 proc. nieusprawiedliwionych nieobecności jest zbyt wysoki i nieefektywny.
Konsekwencje zaostrzenia przepisów będą dotkliwe. Uczeń nie będzie klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich przedmiotów, gdy przekroczy próg 25 proc. nieobecności nieusprawiedliwionej, bez możliwości zdawania egzaminu klasyfikacyjnego. Jak dotychczas, uczeń będzie nieklasyfikowany, jeśli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej, ale powodem braku tych podstaw ma być nieobecność przekraczająca 25 proc. czasu przeznaczonego na te zajęcia. W tym wypadku uczeń będzie mógł zdawać egzamin klasyfikacyjny, jeśli nieobecność była usprawiedliwiona.
Warto zaznaczyć, że MEN nie planuje zmieniać procedury usprawiedliwiania nieobecności.
Polecany artykuł:
Rzecznik Praw Uczniowskich
Projekt nowelizacji zakłada również powołanie rzecznika praw uczniowskich na różnych szczeblach:
- krajowego,
- 16 wojewódzkich (działających przy kuratoriach oświaty),
- Fakultatywnie gminnych (miejskich) i powiatowych.
Szkolnymi rzecznikami praw uczniowskich będą nauczyciele wybierani na to stanowisko przez radę szkoły lub placówki. Minister edukacji będzie mógł wydać rozporządzenie określające dodatkowe wynagrodzenie dla szkolnych rzeczników.
Społeczność szkolna i rady szkół
Nowelizacja wprowadza definicję "społeczności szkolnej", w skład której będą wchodzić nauczyciele, rodzice i uczniowie. Ponadto, propozycja MEN zakłada obligatoryjne powoływanie rad szkół i placówek. Nowelizowanie statutu szkoły lub placówki, opiniowanie planu pracy, wybieranie szkolnego rzecznika praw uczniowskich będzie przekazane gremium składającemu się w równej liczbie z nauczycieli, rodziców i uczniów.
Sytuacja prawna pełnoletnich uczniów
Projekt porządkuje także sytuację prawną pełnoletnich uczniów w zakresie oceniania oraz usprawiedliwiania nieobecności. Zaznaczono, że co do zasady rodzicom uczniów pełnoletnich pozostawiony zostanie dostęp do ocen ich pełnoletnich dzieci, ale wprowadzona zostanie instytucja sprzeciwu.
Podsumowując, projekt nowelizacji Prawa oświatowego przygotowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadza szereg istotnych zmian, które mają na celu poprawę funkcjonowania szkół i zwiększenie ochrony praw uczniów. Zaostrzenie zasad dotyczących wagarów oraz wprowadzenie katalogu praw i obowiązków uczniowskich to tylko niektóre z propozycji, które mogą znacząco wpłynąć na życie szkolne.
