Gdańsk - miasto wielu kultur. Perła Hanzy, Wenecja Północy, Stolica Kaszub...
W Gdańsku od zawsze mieszały się ze sobą różne kultury i narodowości. U swoich początków Gdańsk był etnicznie kaszubski. To właśnie kaszubski władca Świętopełk II Wielki nadał miastu prawa miejskie i uczynił go stolicą swojego państwa.
13 listopada 1308 roku miejsce miała rzeź Gdańska, a kaszubscy mieszkańcy miasta zostali wymordowani lub wypędzeni. Od tamtego czasu Gdańsk, a w zasadzie Danzig, był przede wszystkim etnicznie niemiecki, choć częściej znajdował się w granicach Polski niż Niemiec.
Przez wieki na Gdańsk wpływ miały jednak różne narodowości. Jeśli chodzi o architekturę, to dużą rolę w mieście odegrali przede wszystkich Niderlandczycy, ale na tkankę miejską i społeczną wpływali także Polacy, Szkoci, Skandynawowie, a nawet Francuzi.
Dość powiedzieć, że w Gdańsku wykształcił się "język gdański", czyli ciekawy odłam języka niemieckiego.
W 1945 roku doszło do kolejnej wymiany ludności w mieście. Gdańsk przypadł w Polsce, a w miejsce dawnych mieszkańców przybyli Polacy.
Miasto, które dostali Polacy, było jednak zrujnowane. Trzeba było je odbudować - jeśli chcecie zobaczyć, jak nam to wyszło, zajrzyjcie do galerii pod tekstem.
Pod władzą Polski miasto zaczęło się rozrastać, a dawne kaszubskie wioski stały się dzielnicami miasta. W ten sposób historia zatoczyła koło, a Kaszubi zaczęli wracać do Gdańska (choć w pewien sposób byli tu obecnie przez wieki - m.in. na targach i w usługach).
80. rocznica znalezienia się Gdańska w granicach Polski. Atrakcje
Gdańsk już 26 marca zaczyna świętowanie rocznicy. PAN Biblioteka Gdańska przygotowała wystawę pod dużo mówiącym tytułem “Gdańsk, nie Danzig”.
Dr Aneta Kwiatkowska kuratorka wystawy wraz Martą Pawlik-Flisikowską i Arletą Kunderą, cytowane przez portal samorządowy miasta Gdańsk, wyjaśniają, skąd tytuł wystawy.
Na propagandowym druku widzimy charakterystyczne dla Gdańska budowle: Ratusz Głównego Miasta, obok Żuraw wraz z okrętem stylizowanym na galeon. W tle dwa spichrze, przed budynkami herb miasta wraz z kotwicą, przed nim biało-czerwona flaga. Uwagę zwracają dwa napisy: u góry przekreślone Danzig, u dołu Gdańsk zapisany pogrubioną, krwiście czerwoną czcionką
- wyjaśnia.
W aranżacji wystawy idziemy tym śladem. Pokazujemy zatem afisze zapraszające na przykład na pierwsze święto sportu w Gdańsku, pierwszą noc jazzu czy otwarcie kościoła św. Jakuba oraz Muzeum Państwowego (dziś Narodowego) - oba wydarzenia odbyły się w 1948 r. To wszystko obrazuje, jak szybko miasto wraz z jego mieszkańcami starało się wracać do normalnego życia po spustoszeniach wojny
- mówi dalej.
Polacy odbudowali Gdańsk z ruin
Wystawa, która odbędzie się 26 marca, będzie również hołdem dla tych, którzy odbudowali Gdańsk z gruzów. Choć dziś część gdańszczan miewa wątpliwości, co do tego, które zabytki można było odbudować, czy co do tego, jaka architektura jest wstawiana w miejsce dawnych obiektów, to jednak trzeba przyznać, że odbudowany Gdańsk robi bardzo pozytywne wrażenie np. na turystach.
Pamiętając, oczywiście, o zasługach wszystkich znanych z imienia i nazwiska architektów i rzeźbiarzy wystawę zorganizowałyśmy w hołdzie wszystkim anonimowym tysiącom ludzi. To oni przez wiele tygodni i miesięcy z wielką ofiarnością, głównie pracą własnych rąk dysponując prymitywnymi narzędziami, przerzucali tony gruzów ze zniszczonych budowli w centrum miasta
- mówi Kwiatkowska.
80. rocznica powrotu Gdańska do Polski. Gdzie i kiedy wystawa
- Wernisaż wystawy “Gdańsk nie Danzig” odbędzie się w środę, 26 marca, o godz. 13.00.
- PAN Biblioteka Gdańska (nowy budynek), ul. Wałowa 24.
- Wstęp: wolny.
Wystawa będzie czynna do 8 maja 2025 r., w godzinach pracy placówki tj. pon., wt., czw. 9.00-19.00; śr., pt. 9.00-15.00; sob. 9.00-15.00.
