Dzielą się z innymi najcenniejszym darem. Jak zostać Honorowym Dawcą Krwi?

Światowy Dzień Krwiodawstwa

14 czerwca 2004 roku ustanowiono Światowy Dzień Krwiodawstwa. Celem tego nietypowego święta jest poświęcenie uwagi ludziom, którzy dzielą się krwią oraz zachęcenie przyszłych krwiodawców do dzielenia się tym życiodajnym darem.

14 czerwca 1868 roku urodził się Karl Landsteiner, który w 1901 roku odkrył grupy krwi, dlatego tego dnia obchodzimy World Blood Donor Day.

Dlaczego krew jest aż tak potrzebna?

To pytanie oczywiste, ale warto na nie odpowiedzieć. Krwi nie da się w żaden sposób wyprodukować, a jest jednym z najbardziej pożądanych i podstawowych „leków”. Można ją uzyskać tylko od drugiego człowieka. Dzięki niej można uratować życie tysiącom pacjentów, a to zależne jest od woli krwiodawców.

Duże zapotrzebowanie na krew wynika z rozwoju medycy i stosowania nowoczesnych metod leczenia. Dotyczy to głównie transplantologii (przeszczepianie narządów), onkologii, hematologii i chirurgii sercowo-naczyniowej. Tylko w ciągu jednego roku w Polsce wykonuje się ok. 1,7 mln transfuzji krwi, które ratują życie i zdrowie ludzkie 

– informuje Ministerstwo Zdrowia.

Jak zostać Honorowym Dawcą Krwi? Ile krwi trzeba oddać?

W Polsce obowiązuje zasada honorowego krwiodawstwa. Dawcy dobrowolnie i bezpłatnie oddają krew na potrzeby publicznej służby krwi, czyli dla pacjentów. Każdy krwiodawca, który zarejestruje się w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi i odda dobrowolnie, honorowo – nieodpłatnie krew otrzymuje tytuł „Honorowego Dawcy Krwi”.

Aby zostać Honorowym Zasłużonym Dawcą Krwi należy oddać:

• 6 litrów krwi (kryterium dla mężczyzn)
• 5 litrów krwi (kryterium dla kobiet)
• lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.

W ubiegłym roku ponad 620 tys. dawców oddało ponad 1,4 mln jednostek krwi i jej składników.

Dawcą krwi może zostać każdy mieszczący się w przedziale wiekowym 18-65 lat. Ponadto musi cieszyć się dobrym zdrowiem.

Dzień przed oddaniem krwi dawca powinien pić dużo płynów (najlepiej woda niegazowana mineralna). Ponadto przed oddaniem krwi powinien się wyspać, zjeść lekki posiłek. Dawca musi ograniczyć palenie papierosów i absolutnie nie spożywać alkoholu lub innych środków zmieniających nastrój.

Aby oddać krew, należy zarejestrować się w najbliższym punkcie poboru krwi oraz wypełnić kwestionariusz z pytaniami. Następnie pielęgniarka pobierze od Ciebie próbki krwi, aby wykonać wstępne badania.

Legitymacja honorowego dawcy krwi. Jak wyrobić?

Legitymację Honorowego Dawcę Krwi wydaje organizacyjna jednostka publiczna służba krwi. Znajdziemy w niej takie informacje jak:

• Dane personalne: imię, nazwisko, datę urodzenia
• PESEL
• Grupę krwi
• Informację o posiadanych odznakach
• Informację o przynależności do danego klubu
• Pieczątki potwierdzające oddanie krwi: rodzaj donacji, miejsce donacji oraz datę oddania

Ulgi dla Honorowych Dawców Krwi. Co daje legitymacja Honorowego Dawcy Krwi?

Po oddaniu krwi, dawca otrzymuje posiłek regeneracyjny o wartości 4 500 kcal (8 czekolad, 1 wafelek i 1 sok). Ponadto ma zwolnienie od pracy i zajęć, które wynosi 2 dni. Przedtem było to jeden dzień, ale pandemia koronawirusa to zmieniła. Zapis o wolnym w dniu donacji i w dniu następnym zostanie z nami na stałe.

Ponadto dawcy przysługuje ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa.

Podatnik, który w roku podatkowym oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać ze specjalnej ulgi dla honorowych krwiodawców. Odliczenie dokonuje się od dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi. Wysokość ulgi obliczamy mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1litr pobranej krwi, tj. przez 130zł. Odliczenie z tego tytułu nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu (w przypadku “ryczałtowców” 6% przychodu), wykazanego w zeznaniu 

- informuje portal krwiodawcy.org.

Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi. Może także uzyskać bezpłatne wyniki badań laboratoryjnych.

Zniżki dla honorowych dawców krwi w PKP

Na początku 2021 roku w ramach ustawy covidowej wprowadzono dwa dni wolne z pracy po oddaniu krwi i 33-procentową ulgę na przejazdy koleją dla dawców, którzy oddali krew minimum 3 razy w trakcie pandemii.

Z uwagi na to, że w lipcu 2023 roku w Polsce przestanie obowiązywać stan zagrożenia epidemiologicznego, te rozwiązania powinny przestać obowiązywać (dwa dni wolne po oddaniu krwi zostaną na stałe).

Jednak ministerstwo zdrowia zmieniło zdanie w kwestii przejazdami pociągami.

33-procentowa ulga ma być przedłużona o trzy miesiące od dnia ostatniej donacji

- powiedział dla RMF FM Waldemar Kraska, wiceminister zdrowia.

Na przykład - jeśli oddamy krew ostatniego dnia czerwca, to zniżki na pociągi PKP będą dla nas ważne do 30 września.

Ulgi dla Honorowych Zasłużonych Dawców Krwi

Zasłużeni Honorowi dawcy Krwi mają szereg przywilejów i korzyści. Należą do nich:

• bezpłatne (do wysokości limitu finansowania) zaopatrywanie się w leki objęte wykazem leków refundowanych oraz wykazem leków, które można stosować w związku z oddawaniem krwi (preparaty witaminowe, kwasu foliowego i żelaza) – na podstawie recepty i po okazaniu legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi;
• korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej, które powinny zostać udzielone w dniu zgłoszenia;
• korzystanie poza kolejnością z usług farmaceutycznych w aptekach.
• ulgowe lub bezpłatne przejazdy środkami komunikacji miejskiej w Twoim miejscu zamieszkania (nadawane uchwałą rady miasta);
• zniżki i rabaty w niektórych punktach handlowo-usługowych (są przyznawane dobrowolnie przez te podmioty).

Honorowy Dawca Krwi a Zasłużony Honorowy Dawca Krwi

Jest zasadnicza różnica pomiędzy Honorowym Dawcą Krwi a Zasłużonym Dawcą Krwi. Honorowy Dawca Krwi to każda osoba, która odda krew (niezależnie od ilości). Natomiast, aby otrzymać tytuł Zasłużonego Dawcy Krwi należy oddać:

• 6 litrów krwi (kryterium dla mężczyzn)
• 5 litrów krwi (kryterium dla kobiet)
• lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.

Honorowy Dawca Krwi - stopnie. Jakie przywileje dają odznaczenia PCK?

Po oddaniu odpowiedniej ilości krwi (6 litrów dla mężczyzn i 5 litrów dla kobiet) dawca otrzymuje tytuł Zasłużonego Dawcy Krwi. O przywilejach jest napisane powyżej. Istnieją trzy stopnie tej odznaki:

Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” przysługuje:

• kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
• mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników

Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” przysługuje:

• kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
• mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników

Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” przysługuje:

• kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
• mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników