Kim są Kaszubi? Skąd wzięli się Kaszubi?
Kaszubi są pomorską grupą autochtoniczną, co oznacza, że uważa się ich za rdzennych mieszkańców Pomorza. Według badań, pojawili się oni nad Morzem Bałtyckim ok. VI wieku n.e.. Niemiecki slawista Heinrich Kunstman stworzył teorię, według której lud kaszubski przybył na Pomorze z Półwyspu Bałkańskiego.
Tłumaczyłoby to podobieństwo języka kaszubskiego z językami Słowian południowych, czyli m.in. Serbów i Chorwatów.
Obecnie kaszubskie korzenie ma ok. 500 tys. mieszkańców Pomorza, a ok. 200 tys. identyfikuje się z narodowością kaszubską (najczęściej jednocześnie z narodowością polską). Niewielka część Kaszubów wciąż posługuje się językiem kaszubskim, czyli jedynym uznawanym w Polsce językiem regionalnym. Jest to mowa, która ewoluowała z wymarłego już języka pomorskiego.
Skąd wzięła się nazwa "Kaszuby" i "Kaszubi"?
Przodkowie dzisiejszych Kaszubów byli nazywani po prostu "Pomorzanami". Nazwa "Kaszubi" pojawiła się na kartach historii stosunkowo późno, bo w XIII wieku i z początku odnosiła się jedynie do Pomorzan żyjących na Pomorzu Zachodnim (czyli tam, gdzie obecnie Kaszubów już nie ma).
Nie do końca wiadomo, jak to się stało, że w końcu nazwa ta przywędrowała na Pomorze Gdańskie, czyli ten region, w którym obecnie mieszka najwięcej Kaszubów. Tak się jednak stało, że dziś to właśnie nazwa "Kaszubi" odnosi się do całego ludu, a "Pomorzanie" to nazwa zarezerwowana do określania ludów zamieszkujących tereny nad Bałtykiem w przeszłości.
Polecany artykuł:
Skąd jednak ta nazwa się wzięła? Hipotez jest mnóstwo, a historycy nie są zgodni, co do tego, która jest prawdziwa.
Wspomniany wcześniej slawista Heinrich Kunstmann twierdzi, że jeszcze na Półwyspie Bałkańskim lud kaszubski "pożyczył" sobie nazwę od starożytnego ludu Kasopajów (podobnie jak inni Słowianie, zamieszkujący dziś Macedonię, nazwali siebie Macedończykami, co do dziś boli wielu Greków).
Słowo „Kaszubi”, słowiańska forma Kassopoi, względnie Kassopaioi, jest zatem wyraźnie określeniem pochodzenia Słowian, którzy zawędrowali znad Morza Jońskiego nad Bałtyk
- twierdził Kunstmann.
Inne teorie mówią o tym, że nazwę tę mogli Kaszubom nadać bałtyccy sąsiedzi, czyli Prusowie i Litwini. Na terenach, które były zamieszkiwane przez Bałtów istnieje bowiem wiele nazw wodnych z przedrostkiem "kaš", a na terenie dzisiejszego obwodu królewieckiego istniała nawet miejscowość o nazwie Kaszuby. W dodatku w języku litewskim istnieje słowo "kuzabas" odnoszące się do otworu w kamieniu młyńskim.
Która teoria jest prawdziwa? A może żadna z nich i toponimia Kaszub jest zupełnie inna? Tego prawdopodobnie nigdy się nie dowiemy i będziemy mogli tylko przypuszczać.
Kiedy pierwszy raz pojawiła się nazwa "Kaszuby"?
Najstarszym zachowanym dokumentem, w którym pojawia się nazwa "Kaszuby", jest bulla papieża Grzegorza IX z 19 marca 1238 roku, w której książę Bogusław I z kaszubskiej dynastii Gryfitów jest nazwany "clare memorie duce Cassubie", czyli "sławnej pamięci księciem Kaszubów".
Wydaje się jednak jasnym, że skoro książę ze Szczecina został tak nazwany, to nazwa "Kaszubi" musiała już wtedy być powszechnie znana.
Ciekawostką jest, że na pamiątkę tego pierwszego pisemnego wspomnienia, Kaszubi co roku obchodzą 19 marca Dzień Jedności Kaszubów.
Te znane osoby są Kaszubami [GALERIA]
