Kwestowanie na Starych Powązkach, Sobótka w Jastarni, krywulki łemkowskie, malarstwo Zalipia i Powiśla Dąbrowskiego, ozdoby świąteczne z opłatka w Dolinie Liwca i tradycje kulturowe Hazów/Chazów to nowe wpisy na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Łącznie z nimi tworzona od 2013 roku lista liczy 103 wpisy dokumentujące żywe tradycje, zwyczaje i umiejętności przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Sobótka w Jastarni
Współczesna Sobótka w Jastarni to widowisko łączące stare i nowe rytuały, głównie z lat 80. i 90. XX wieku. Obchodzi się ją 23 czerwca, w wigilię św. Jana Chrzciciela.
Dawniej przygotowanie sobótkowej ceremonii było obowiązkiem młodych mężczyzn z rocznika poborowego. Obecnie przygotowują ją 19-latkowie niezależnie od płci. Chłopcy, jak i dziewczęta, przejmują zadanie od starszego rocznika. Przygotowania trwają rok i obejmują wybór lidera, przydzielenie ról oraz planowanie rozwiązań technicznych i strojów.
Wniosek został złożony dzięki staraniom naszego Stowarzyszenia, opracowany przez dr Mirosław Kuklik we współpracy z Elżbieta Szwedko. Lista została utworzona w odpowiedzi na Konwencję UNESCO o ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 roku, a prowadzona jest od 2013 roku. Zawiera elementy dziedzictwa, które są wyrazem żywej tradycji i kultury Polski.
- podaje Stowarzyszenie Dziedzictwo Kulturowe Szlakiem Północy.
Jak czytamy, na listę wpisane mogą być zarówno tradycyjne, jak i współczesne praktyki, w których wyraża się tożsamość grup, wspólnot czy pojedynczych osób, które mają charakter inkluzyjny, włączający, nie służący przypisywaniu wyłączności na określone praktyki danej grupie lecz wzmacnianiu spójności społecznej oraz które są uznane za element tożsamości i tradycji określonych wspólnot tylko i wyłącznie przez nie same i za ich zgodą.
Polecany artykuł:
Sobótka w Jastarni rozpoczyna się o godz. 20.00. Mieszkańcy i turyści zbierają się na placu przy skrzyżowaniu ulic Mickiewicza i Bałtyckiej, by w korowodzie przejść przez udekorowane ulice. Korowód prowadzi „Rybacka Orkiestra Dęta” z Jastarni, za którą jedzie wóz z drągiem i beczką. Nad Zatoką, na Placu Sobótkowym, uczestnicy ustawiają drąg z beczką i strzelają rakietnicami, próbując wzniecić ogień, który ma przypominać światło latarni morskiej. Bohaterem wieczoru zostaje ten, komu się to uda.
