Nie żyje Zbigniew Majchrowski. Pożegnał się już kilka miesięcy temu

Zmarł Zbigniew Majchrowski

Profesor Zbigniew Majchrowski był historykiem literatury, krytykiem teatralnym i literackim, teatrologiem, znawcą literatury romantyzmu, autorem podręczników literatury polskiej dla liceów i techników, wieloletnim profesorem UG, intelektualistą. Magisterium i doktorat uzyskał pod kierunkiem prof. Marii Janion. Utworzył Zakład Antropologii Literatury i Krytyki Artystycznej w IFP Uniwersytetu Gdańskiego. Zmarł w nocy, z 20 na 21 grudnia 2023 roku.

Profesor chorował, zdążył sie pożegnać również publicznie, zamieszczając post w mediach społecznościowych. Takimi słowami żegna się Joanna Gryf Czajkowska z Sopockiego Teatru Tańca:

Zbigniew Majchrowski życiowys

Urodzony 5 lipca 1955 w Sopocie, syn lekarza Juliusza Majchrowskiego i lekarki Ewy, z domu Rosłan, Zbigniew Majchrowski wychowywał się w gdańskim Wrzeszczu. Po maturze w Liceum Ogólnokształcące nr 1 w Gdańsku, w 1973 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Gdańskim.

W lutym 1974 w studenckim piśmie „Litteraria”, wydawanym przez Koło Naukowe Polonistów Instytutu Filologii Polskiej (IFP) UG, debiutował tekstami: “Taki pejzaż… Szkic do reportażu” (z 1970) i wierszami pt. “Wyznanie” oraz “Ikar” (z 1973). Utwór wyróżniono w konkursie XVI Łódzkiej Wiosny Poetów. 

ako krytyk literacki debiutował w 1975 recenzją wierszy K. Nowosielskiego “Miejsce na brzegu”, opublikowaną w „Dzienniku Bałtyckim”. Uczestniczył w spotkaniach Grupy Sytuacyjnej Poetów i Artystów „Wspólność” (1976-79), a w latach 1976-77 był członkiem redakcji pisma „Litteraria", luźno związanego z grupą. 

W 1977 uzyskał magisterium na podstawie pracy „Białe małżeństwo” Tadeusza Różewicza wobec systemu literatury polskiej (promotorem była prof. Maria Janion) i został zatrudniony jako asystent w Zakładzie Teorii Literatury IFP UG. 

W pracy badawczej zajął się historią literatury (szczególnie poezji, dramatu, a także teatru) i kultury okresu romantyzmu oraz XX i XXI w., później także problematyką pogranicza sztuk i antropologią.

W 2002 otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego w Zakładzie Literatury Współczesnej IFP UG. W 2006-10 był kierownikiem utworzonego przez siebie Zakładu Antropologii Literatury i Krytyki Artystycznej w IFP UG, następnie pracował w Katedrze Teorii Literatury i Krytyki Artystycznej (obecnie na stanowisku profesora zwyczajnego). W 2007 otrzymał tytuł naukowy profesora. W tymże roku wszedł do Komitetu Nauk o Literaturze PAN. 

W 2015 był przewodniczącym Jury 1. Konkursu Dramaturgicznego Strefy Kontaktu, ogłoszonego przez Wrocławski Teatr Współczesny i Miasto Wrocław. Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Ostatnia praca monograficzna pt. "Krypta Gustawa", otrzymała wiele nagród i wyróżnień, m.in. Pomorską Nagrodę Artystyczną, nominację do nagrody Teatralna Książka Roku, nominację do Nagrody im. Jerzego Giedroycia i w plebiscycie „Pomorskie Sztormy” w kategorii Sztormu Kulturalnego. W książce autor przygląda się "Dziadom" w świetle inscenizacji powstałych po 1989 roku do dzisiaj. Komitet Nauk o Sztuce PAN przyznał jej w 2022 roku nagrodę w uznaniu dla wybitnych teatrologicznych osiągnięć naukowych profesora Zbigniewa Majchrowskiego."Czy „Dziady” są toksycznym arcydziełem? Czy nadal stanowią opresyjną inicjację w polskość, jak uważał Czesław Miłosz, pisząc w „Ziemi Urlo”, że swą wizją Mickiewicz „zapeklował Polaków w mesjańskim nacjonalizmie, który ma to do siebie, że pochłania każdego, kto mu się opiera”? Jak uwolnić to, co w „Dziadach” uniwersalne, od nacisku polonocentrycznych matryc lekturowych i ich edukacyjnych nadużyć? Jak od „Daj mi rząd dusz!” przejść do „Dajcie mi człowieka…”? - rozważał w niej autor.

Zbigniew Majchrowski zmarł po ciężkiej chorobie, w nocy ze środy na czwartek, 20 na 21 grudnia 2023 roku.

Odszedł wspaniały Człowiek, którego obecność, wiedza, charyzma kreowała i wzbogacała środowisko teatru i tańca. Jego wizyty na naszych premierach i wydarzeniach zawsze były zaszczytem i przyjemnością. Każda wymieniona myśl, czy nawet spojrzenie budowało pozytywnie. Będę pamiętać Pana Profesora Zbigniew Majchrowski tak, jak sobie życzył (zdjęcie), choć podskórnie będę pamiętać Jego oczy i uśmiech. Kondolencje dla Rodziny i Przyjaciół.

GALERIA: Świąteczne iluminacje w Gdyni