Zakaz handlu w niedziele. Co się zmieniło?
Zakaz handlu w niedziele obowiązuje w Polsce od 2018 roku i wciąż budzi skrajne opinie. Jego celem miało być zapewnienie pracownikom handlu czasu na odpoczynek i życie rodzinne. Z roku na rok liczba niedziel handlowych malała, aż pozostało zaledwie kilka wyjątków – głównie przed świętami lub podczas sezonowych wyprzedaży.
Na początku 2025 roku doszło jednak do jednej zmiany. Grudniowe zakupy zostały wydłużone o dodatkową, trzecią niedzielę handlową. Miało to związek z ustanowieniem Wigilii dniem wolnym od pracy. Pozostałe niedziele pozostają dniami niehandlowymi, chyba że sklep działa na specjalnych zasadach – np. jako placówka pocztowa lub lokal prowadzony wyłącznie przez właściciela.
Nowatorskie rozwiązanie z Kwidzyna
Jak podaje portal gs24.pl, nowy pomysł pojawił się w sklepie PSS Społem w Kwidzynie (woj. pomorskie), gdzie od niedawna klienci mogą robić zakupy nawet w niedziele niehandlowe. Jak to możliwe? Dzięki wprowadzeniu systemu całkowitej samoobsługi.
Klienci korzystają z inteligentnych wózków wyposażonych w system wagowy i kamery, które automatycznie skanują produkty wrzucane do koszyka.
W sklepie nie ma sprzedawców. Porządku w punkcie handlowym pilnują jedynie dwie osoby z ochrony. Prezes spółdzielni Karol Sienkiewicz przekonuje, że jego rozwiązanie jest w pełni zgodne z prawem:
- Wszyscy zastanawiają się, jak uruchomić sklepy w niedziele, a ja myślę, że mój sposób jako jedyny jest legalny – podkreślał w rozmowie z serwisem wiadomoscihandlowe.pl.
Samoobsługa i „ochroniarze” w innych sieciach
To nie pierwszy przypadek prób obejścia zakazu handlu. Sieć Żabka od dawna funkcjonuje w niedziele dzięki obecności tzw. „ochroniarzy”, którzy – formalnie niebędący pracownikami sklepu – pomagają klientom w obsłudze kas samoobsługowych. Chodzi oczywiście o punkty, w których w niedzielę obsługi klienta nie podejmuje się sam franczyzobiorca (np. w przypadku, gdy posiada on kilka punktów).
Ustawa o zakazie handlu w niedziele nie określa jednoznacznie, czy ochrona sklepu jest uznawana za czynność handlową. Według wytycznych wydanych w 2018 roku przez Państwową Inspekcję Pracy i Ministerstwo Rodziny, ochrona obiektu nie zalicza się do działań bezpośrednio związanych z handlem. To pozwoliło przedsiębiorcom znaleźć lukę w przepisach – kasjer może pełnić rolę ochroniarza w niedzielę, o ile nie obsługuje klientów przy zwykłej kasie. Zakupy możliwe są wtedy wyłącznie przez kasy samoobsługowe.
Niedziele handlowe w 2025 roku. Kiedy zrobimy zakupy?
W 2025 roku niedziele handlowe przypadają tylko pięć razy:
- 27 kwietnia – wiosenne zakupy, tuż przed majówką
- 29 czerwca – przygotowania do wakacji
- 31 sierpnia – przed rozpoczęciem roku szkolnego
- 14 grudnia – przedświąteczna gorączka
- 21 grudnia – ostatni moment na bożonarodzeniowe zakupy
W pozostałe niedziele obowiązuje zakaz handlu z wyjątkami dla: aptek, stacji paliw, kwiaciarni, sklepów prowadzonych przez właścicieli i placówek pocztowych.
Opracował: Dawid Piątkowski, źródło: gs24.pl